Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 là yêu cầu cơ bản đối với các tổ chức, doanh nghiệp tại nhiều quốc gia trên thế giới. Trong đó có cả các doanh nghiệp tại Việt Nam. Theo quy định, các tổ chức bắt buộc phải áp dụng Hệ thống quản lý môi trường ISO 14001:2015 trước ngày 01/01/2020.
>>> Xem thêm
♦ 9 bước cơ bản xây dựng ISO 14001 cho doanh nghiệp
♦ Tổng hợp câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001:2015
Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001
Xác định phạm vi của Hệ thống quản lý môi trường
Nội dung yêu cầu đối với Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 phiên bản mới nhất 2015 được quy định tại Điều khoản 4 – Bối cảnh của tổ chức. Theo đó, tổ chức triển khai Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn chứng nhận ISO 14001:2015 cần phải xác định những vấn đề nội bộ và vấn đề bên ngoài liên quan đến mục đích thực hiện.
Đồng thời tổ chức còn phải xác định những vấn đề đó có ảnh hướng tới khả năng đạt được kết quả đã dự kiến của Hệ thống quản lý môi trường hay không. Những vấn đè này bao gồm những điều kiện môi trường chịu ảnh hưởng hoặc có khả năng ảnh hưởng tới doanh nghiệp, tổ chức.
Tổ chức cần xác định những bên quan tân, nhu cầu, mong đợi của các bên quan tâm có liên quan đến Hệ thống quản lý môi trường. Mặt khác, tổ chức còn phải xác định ranh giới, khả năng áp dụng của Hệ thống quản lý môi trường để thiết lập phạm vi áp dụng. Khi xác định, tổ chức cần cân nhắc:
- Các vấn đề nội bộ và vấn đề bên ngoài;
- Các nghĩa vụ tuân thủ;
- Các đơn vị, bộ phận chức năng và ranh giới vật lý;
- Các hoạt động, sản phẩm, dịch vụ của tổ chức sản xuất, kinh doanh;
- Quyền hạn và khả năng thực hiện quá trình kiểm soát và sự ảnh hưởng.
Tất cả những vấn đề này nhằm xác định phạm vi áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001. Khi đã xác định được chính xác phạm vi thì các hoạt động, dịch vụ, sản phẩm của tổ chức thuộc phạm vi trên đều phải đưa vào trong Hệ thống quản lý môi trường. Phạm vi áp dụng cần được duy trì dưới dạng thông tin văn bản và luôn sẵn có cho các bên quan tâm.
Yêu cầu với Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001
Các tổ chức muốn đạt được kết quả dự kiến bao gồm cả việc nâng cao kết quả hoạt động môi trường khi phải tiến hành thiết lập, triển khai, duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý môi trường. Trong đó bao gồm những quá trình cần thiết và sự tương tác giữa chúng sao cho phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 14001:2015.
Đồng thời tổ chức, doanh nghiệp còn phải cân nhắc đến những tri thức, thông tin thu được từ việc tìm hiểu tổ chức, bối cảnh của tổ chức và tìm hiểu về nhu cầu, mong đợi của các bên quan tâm khi tiến hành thiết lập và duy trì hệ thống quản lý môi trường. như vậy hệ thống quản lý môi trường mới có thể đảm bảo hoạt động hiệu quả.
Yêu cầu đối với chính sách môi trường
Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 được triển khai dựa trên chính sách môi trường. Lãnh đạo cao nhất của tổ chức phải triển khai, thực hiện cũng như duy trì chính sách môi trường trong phạm vi đã xác định ảnh của hệ thống quản lý môi trường. phạm vi xác định của hệ thống quản lý môi trường cần phải đảm bảo:
- Thích hợp với mục đích cũng như bối cảnh của tổ chức. Trong đó bao gồm các tiêu chí là bản chất, quy mô và những tác động môi trường từ hoạt động, dịch vụ và sản phẩm của tổ chức, doanh nghiệp;
- Cung cấp khuôn khổ cho quá trình thiết lập những mục tiêu môi trường;
- Bao gồm cam kết bảo vệ môi trường. trong đó có cả vấn đề ngăn ngừa ô nhiễm và những cam kết cụ thể khác liên quan tới bối cảnh của tổ chức. Các tổ chức cần lưu ý, cam kết cụ thể khác liên quan đến bối cảnh của tổ chức nhằm vào vấn đề bảo vệ môi trường có thể bao gồm việc sử dụng bền vững nguồn tài nguyên, thích ứng hoặc giảm nhẹ biến đổi khí hậu, bảo vệ sự đa dạng về sinh học và các hệ sinh học học;
- Bao gồm cam kết thực hiện đầy đủ những nghĩa vụ cần phải tuân thủ;
- Bao gồm cam kết về việc cải tiến liên tục Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 nhằm nâng cao kết quả hoạt động môi trường của tổ chức.
Mặt khác chính sách môi trường được đưa ra phải đảm bảo duy trì thông tin dưới dạng văn bản; cho phép trao đổi thông tin trong toàn bộ tổ chức và sẵn có để phục vụ nhu cầu của các bên quan tâm. Tổ chức, doanh nghiệp sẽ dựa trên chính sách môi trường để triển khai các hoạt động của hệ thống quản lý môi trường.
Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 xây dựng như thế nào?
Việc xây dựng, thiết lập, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý môi trường là yêu cầu bắt buộc để đạt được chứng nhận tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Quá trình thực hiện hiển nhiên sẽ do chính tổ chức có nhu cầu nhận chứng chỉ thực hiện. Thế nhưng tổ chức lại có đến hai phương thức để tiến hành bao gồm:
Tự thực hiện
Phương thức đầu tiên là tổ chức, doanh nghiệp sẽ tự mình tìm hiểu về tiêu chuẩn ISO 14001 một và xây dựng, triển khai theo kế hoạch của mình. Quá trình này có nhiều khó khăn, hạn chế cả về thời gian, nguồn lực cũng như hiệu lực thi hành. Toàn bộ quá trình được thực hiện với những điều kiện cơ bản sau:
- Nhân sự tham gia vào hoạt động triển khai Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001 có kinh nghiệm trong việc áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001;
- Lãnh đạo là người có quyết tâm và và hiểu biết nhất định đối với tiêu chuẩn ISO nói chung và ISO 14001 nói riêng;
- Quá trình xây dựng hệ thống quản lý môi trường có sự tham gia của tất cả nhân sự trong tổ chức để hoàn thành việc áp dụng theo đúng tiêu chuẩn;
- Người tham gia vào ban ISO có kinh nghiệm và đã được đào tạo về nội dung liên quan;
- Các nguồn lực, chi phí và thời gian đều phải được cung cấp đầy đủ.
Thuê đơn vị tư vấn ISO 14001
Các tổ chức có thể tự mình tìm hiểu, tự bị áp dụng và tự mình xây dựng Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001. Tuy nhiên quá trình này không hề đơn giản, đặc biệt là khi tiêu chuẩn ISO 14001 mới chỉ bắt đầu phổ biến tại Việt Nam từ sau năm 2010.
Những người thực sự có hiểu biết, kinh nghiệm trong doanh nghiệp chưa chắc đã đủ để đáp ứng yêu cầu tự xây dựng hệ thống quản lý môi trường. Do nhược điểm như vậy nên nhiều đơn vị đã chọn phương án thứ hai là tìm đến một tổ chức tư vấn ISO chuyên nghiệp.
Tổ chức này sở hữu đội ngũ chuyên gia có trình độ, có kinh nghiệm thực tế về các tiêu chuẩn ISO nói chung. Đơn vị này sẽ đưa ra lời khuyên, tư vấn cách thức, quy trình cụ thể để cho doanh nghiệp trong quá trình xây dựng hệ thống quản lý môi trường.
Đồng thời đơn vị đó sẽ hỗ trợ loại trừ những khó khăn, những lỗ hổng của hệ thống quản lý môi trường để đảm bảo tính hiệu quả trong quá trình áp dụng. Khi đó, tổ chức có thể triển khai tiêu chuẩn ISO 14001 nhanh chóng và hiệu quả hơn. Sau khi áp dụng có hiệu quả Hệ thống quản lý môi trường theo ISO 14001, tổ chức có thể đăng ký để được đánh giá, đạt chứng nhận tiêu chuẩn ISO 14001 theo nhu cầu.
Quy trình cấp chứng nhận như thế nào? Cách thức thực hiện ra sao? Quý vị quan tâm xin liên hệ Văn phòng chứng nhận kiểm soát chất lượng ISO Quốc tế qua hotline 0904.889.859 (Ms.Hoa) – 0909.099.583 (Ms.Lam) hoặc truy cập website https://isoquocte.com/ để được tư vấn miễn phí, hỗ trợ dịch vụ chuyên nghiệp, cấp chứng nhận chuẩn Quốc tế nhé!
