Câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 được sử dụng trong quá trình đánh giá nội bộ. Đánh giá nội bộ là một trong những yêu cầu quan trọng mà tổ chức bắt buộc phải tiến hành khi áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 nói riêng và các tiêu chuẩn về Hệ thống quản lý khác do Tổ chức ISO ban hành nói chung.
>>> Xem thêm
♦ Yêu cầu rủi ro và cơ hội trong ISO 14001
♦ Tổng hợp những thay đổi trong ISO 14001 mới nhất
Câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001
Yêu cầu về đánh giá nội bộ
Đánh giá nội bộ là yêu cầu bắt buộc với tổ chức áp dụng theo tiêu chuẩn ISO 14001. Hiển nhiên phiên bản mới nhất – tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cũng không ngoại lệ. Tổ chức cần phải tiến hành đánh giá nội bộ thành nhiều lần. Tần suất đánh giá sẽ được hoạch định nhằm cung cấp thông tin liên quan đến Hệ thống quản lý môi trường của tổ chức.
Thông tin cần phù hợp với các yêu cầu của tổ chức với Hệ thống quản lý môi trường của mình và phù hợp với các yêu cầu của tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Đồng thời thông tin phải được thực hiện và duy trì một cách có hiệu lực.
Chương trình đánh giá nội bộ
Các câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 được sử dụng trong nhiều nội dung khác nhau. Trong đó bao gồm cả chương trình đánh giá nội bộ. Tổ chức có thể sử dụng các câu hỏi để lên chương trình đánh giá. Cụ thể, tiêu chuẩn ISO 14001 yêu cầu tổ chức phải thiết lập, triển khai và duy trì một hay nhiều chương trình đánh giá.
Chương trình đánh giá gồm cả những yêu cầu về tần suất, phương pháp, hoạch định, trách nhiệm và báo cáo về những lần đánh giá nội bộ của tổ chức. Khi thiết lập chương trình, tổ chức cần tính đến tầm quan trọng về môi trường của những quá trình liên quan, những thay đổi có ảnh hưởng đến tổ chwucs và kết quả của những lần đánh giá trước. Đồng thời, tổ chức phải:
- Xác định các chuẩn mực đánh giá, phạm vi cho mỗi lần đánh giá nội bộ;
- Lựa chọn chuyên gia tham gia đánh giá và tiến hành các cuộc đánh giá nội bộ để đảm bảo sự khách quan, độc lập trong toàn bộ quá trình;
- Đảm bảo kết quả đánh giá luôn được báo cáo tới lãnh đạo thích hợp.
Tổ chức phải tiến hành lưu trữ thông tin dưới dạng văn bản để làm bằng chứng về việc triển khai chương trình đánh giá nội bộ và các kết quả đánh giá.
Xem xét của lãnh đạo
Câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 sử dụng cho chương trình đánh giá nội bộ. Kết quả đánh giá được xem xét bởi lãnh đạo cao nhất của tổ chức. Lãnh đạo sẽ xem xét toàn bộ Hệ thống quản lý môi trường theo tần suất được hoạch định để đảm bảo tính phù hợp, thỏa đáng và có hiệu lực. Việc xem xét bao gồm cả cân nhắc về:
- Tình trạng của những hành động từ các cuộc xem xét của lãnh đạo trước đó;
- Các thay đổi trong các vấn đề bên ngoài và nội bộ liên quan đến Hệ thống quản lý môi trường; các nhu cầu, mong đợi từ những bên quan tâm; các khía cạnh môi trường có ý nghĩa với tổ chức; các rủi ro và cơ hội;
- Mức độ đạt được của những mục tiêu môi trường;
- Thông tin về kết quả hoạt động môi trường của tổ chức.
Đồng thời, kết quả xem xét của lãnh đạo phải bao gồm những kết luận về sự phù hợp liên tục, tính thỏa đáng và tính hiệu lực của Hệ thống quản lý môi trường; các quyết định liên quan đến cơ hội cải tiến liên tục; quyết định liên quan đến bất ỳ nhu cầu thay đổi nào với Hệ thống quản lý môi trường; các hành động nếu cần khi không đạt được mục tiêu môi trường; các cơ hội để cải tiến Hệ thống quản lý môi trường và các quá trình hoạt động chủ chốt khác nhằm đảm bảo sự tích hợp; bất cứ điều gợi ý nào liên quan đến các định hướng chiến lược của tổ chức.
Tổng hợp các câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001
Bảng câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 là tập hợp của nhiều vấn đề khác nhau xoay quanh tiêu chuẩn ISO 14001. Mục đích nhằm nâng cao hiểu biết của nhân viên trong tổ chức, cải thiện nguồn lực để tạo điều kiện thuận lợi khi áp dụng tiêu chuẩn. Thực chất tùy thuộc vào từng tổ chức mà việc đưa ra câu hỏi đánh giá cũng sẽ khác nhau.
Các câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 được xây dựng dựa trên đặc điểm về hoạt động sản xuất, kinh doanh kết hợp với Hệ thống quản lý môi trường mà tổ chức đang triển khai. Mặt khác mỗi ban ngành sẽ có câu hỏi khác nhau để đánh giá nội bộ phù hợp.
Quá trình này sẽ được thực hiện dựa trên hoạch định ban đầu đối với chương trình đánh giá nội bộ. Trong đó bao gồm cả checklist đánh giá nội bộ ISO 14001. Đơn cử như câu hỏi dành cho ban lãnh đạo; câu hỏi đánh giá nội bộ cho phòng nhân sự; câu hỏi đánh giá nội bộ cho phòng kế toán… Mỗi phòng ban đều cần được chuẩn bị bảng câu hỏi riêng sao cho phù hợp với đặc điểm và mục đích, phạm vi của cuộc đánh giá.
Lưu ý khi thực hiện đánh giá nội bộ
Các tổ chức thực hiện chương trình đánh giá nội bộ nhằm mục đích phục vụ cho quá trình áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2015. Vì vậy toàn bộ quá trình đều phải thực hiện theo đúng yêu cầu của tiêu chuẩn. Các chuyên gia đánh giá phải hoạt động một cách độc lập.
Điều này được thực hiện trong xuyên suốt quá trình đánh giá, ở trong mọi trường hợp, ở bất cứ nơi nào phải thực hiện không thành kiến và không có xung đột về mặt lợi ích. Sự không phù hợp được nhận biết từ quá trình đánh giá nội bộ phải có hành động khắc phục phù hợp.
Những câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 phù hợp sẽ cho kết quả có hiệu quả. Đồng thời, tổ chức cần cân nhắc kết quả của những lần đánh giá nội bộ trước đó gồm:
- Sự không phù hợp được nhận biết trong các đợt đánh giá nội bộ trước đó;
- Tính phù hợp của các hành động;
- Kết quả của các cuộc đánh giá bên ngoài và đánh giá nội bộ.
Quy định chi tiết về quá trình thiết lập chương trình đánh giá nội bộ, đánh giá năng lực chuyên gia, đánh giá Hệ thống quản lý môi trường được chi tiết tại tiêu chuẩn ISO 19011 hoặc văn bản có giá trị tương đương là tiêu chuẩn Quốc gia TCVN ISO 19011.
Tính bắt buộc của tiêu chuẩn ISO 14001
Tiêu chuẩn ISO 14001:2015 đem đến lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp. Tại Việt Nam, tiêu chuẩn ISO 14001:2015 là yêu cầu bắt buộc. Nghị định 40/2019/NĐ-CP của Chính Phủ ban hành ngày 13/05/2019 sửa đổi bổ sung một số điều trong các Nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật bảo vệ môi trường có thông tin rõ ràng.
Theo đó, tất cả doanh nghiệp làm việc trong mọi lĩnh vực thuộc Phụ lục IIa, Mục lục I của Nghị định này và thuộc đối tượng ĐTM thfi đều phải áp dụng tiêu chuẩn ISO 14001:2015 trước ngày 01/01/2020. Do đó câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 càng trở nên cần thiết hơn.
Đó là còn chưa kể đến việc một số khách hàng hoặc thị trường khó tính còn yêu cầu tổ chức bắt buộc phải có chứng chỉ ISO 14001:2015. Tổ chức cần phải triển khai Hệ thống quản lý môi trường hiệu quả, đánh giá phù hợp thì mới được cấp chứng nhận.
Tổ chức nên tiến hành xây dựng Hệ thống quản lý môi trường trước thời hạn cần thiết để tránh để lỡ cơ hội. Nguyên nhân là bởi tiêu chuẩn ISO 14001:2015 cần tối thiểu 3-6 tháng. Ngoài ra còn có thời gian đánh giá để đạt chứng nhận. Các tổ chức cần lưu ý kỹ về thời gian để sớm áp dụng.
Quý vị muốn biết chi tiết câu hỏi đánh giá nội bộ ISO 14001 khác cập nhật nhất? Hãy để Văn phòng chứng nhận kiểm soát chất lượng ISO Quốc tế hỗ trợ Quý vị với dịch vụ chất lượng bằng cách liên hệ qua hotline 0904.889.859 (Ms.Hoa) – 0909.099.583 (Ms.Lam) hoặc truy cập website https://isoquocte.com/ nhé!
