Tiêu chuẩn ISO 22000:2005 được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO vào ngày 1 tháng 9 năm 2005. Tiêu chuẩn ISO 22000 có nội dung là gì? Phiên bản 2015 liệu có còn hiệu lực? Hãy cùng tổng hợp mọi thông tin cơ bản cần phải biết qua bài viết dưới đây nhé!
>>> Xem thêm
♦ Giải đáp học ISO 22000 ở đâu và liệu có cần thiết
♦ Yêu cầu với đối tượng áp dụng ISO 22000
Tiêu chuẩn ISO 22000:2005
Sự ra đời của tiêu chuẩn ISO 22000:2005
An toàn thực phẩm luôn là một trong những vấn đề quan trọng của mọi thời đại. Đặc biệt là khi ngành công nghiệp thực phẩm phát triển như hiện nay. Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO đã xây dựng, ban hành tiêu chuẩn ISO 22000:2005 là phiên bản đầu tiên về Hệ thống quản lý an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tiêu chuẩn này được xây dựng dựa trên cơ sở là tiêu chuẩn ISO 9000 về hệ thống quản lý chất lượng, hệ thống HACCP – Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn cùng chương trình tiên quyết – GMP. Tiêu chuẩn ISO 22000 có tên đầy đủ là ISO 22000 Food Safety Management Systems – Requirements for any organization in the food chain (Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm – Yêu cầu đối với các tổ chức trong chuỗi thực phẩm).
Tiêu chuẩn được ban hành năm 2005 nhưng nhiều người vẫn nhầm lẫn ISO 22000:2015. Đây là phiên bản đầu tiên và giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn ISO 22000 hiện tại vẫn có hiệu lực. Tiêu chuẩn này hướng đến 2 tiêu chí là đem đến sản phẩm thực phẩm phù hợp ốp ở với mục đích sử dụng dự kiến và đảm bảo tiêu chí an toàn.
Trong đó các điều kiện để sản xuất sản phẩm thực phẩm an toàn và đáp ứng được mục đích sử dụng đã ra đời từ những năm 1969. Hệ thống HACCP chính là khởi nguồn cho việc xây dựng quy trình sản xuất chuẩn và đảm bảo an toàn thực phẩm. Tiêu chuẩn này tương đương với tiêu chuẩn quốc gia Việt Nam TCVN ISO 22000:2007.
Mục đích của tiêu chuẩn ISO 22000:2005
Tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2005 hướng đến những khía cạnh liên quan đến vấn đề an toàn thực phẩm. Mục đích của tiêu chuẩn này nhằm làm hài hòa theo mức độ toàn cầu với các yêu cầu trong vấn đề quản lý an toàn thực phẩm cho hoạt động sản xuất kinh doanh thuộc chuỗi thực phẩm.
Tiêu chuẩn được áp dụng cho các tổ chức có mong muốn xây dựng và phát triển một Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm tập trung, có thể tích hợp và chặt chẽ hơn so với những yêu cầu luật định, chế định hiện hành. Điều này đòi hỏi hệ thống của tổ chức cần phải đáp ứng được mọi yêu cầu luật định thông thường có liên quan tới vấn đề an toàn thực phẩm.
Đối tượng áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000:2005
Đối tượng áp dụng tiêu chuẩn ISO 22000:2005 là gì? Tiêu chuẩn quy định những yêu cầu đối với Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm đối với các tổ chức nằm trong chuỗi thực phẩm. Các tổ chức này cần phải chứng tỏ được khả năng kiểm soát được các mối nguy hại về an toàn thực phẩm để đảm bảo sản phẩm an toàn với người sử dụng.
Tiêu chuẩn ISO 22000 áp dụng cho tất cả tổ chức không phân biệt về quy mô, không phân biệt về sản phẩm thực phẩm được sản xuất. Các tổ chức này có liên quan đến chuỗi thực phẩm và muốn áp dụng hệ thống quản lý an toàn thực phẩm thích hợp nhằm cung ứng sản phẩm an toàn thì đều có thể thực hiện theo tiêu chuẩn ISO 22000.
Tổ chức áp dụng có thể sử dụng những nguồn lực bên trong và/ hoặc bên ngoài để có thể đáp ứng được những yêu cầu theo đúng tiêu chuẩn. Tiêu chuẩn ISO 22000:2005 đưa ra các quy định cụ thể với Những tổ chức tác dụng. các yêu cầu này bao gồm yêu cầu chung và yêu cầu cho từng cụm quá trình thực hiện.
Tổ chức áp dụng có thể là tổ chức liên quan trực tiếp hoặc liên quan gián tiếp tới một hay nhiều giai đoạn thuộc chuỗi thực phẩm. Tiêu chuẩn ISO 22000 cũng cho phép tổ chức nhỏ và/ hoặc tổ chức kém phát triển áp dụng những biện pháp kiểm soát từ bên ngoài theo tiêu chuẩn này.
Cấu trúc nội dung của tiêu chuẩn ISO 22000:2005
Tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2005 quy định các yêu cầu đối với Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm. Kết hợp với đó là những yếu tố quan trọng đã được thừa nhận nhằm đảm bảo an toàn thực phẩm trong toàn bộ chuỗi thực phẩm cho tới khi tiêu thụ cuối cùng.
Trong đó 4 nội dung quan trọng nhất trong tiêu chuẩn ISO 22000:2005 bao gồm trao đổi thông tin tác nghiệp; quản lý hệ thống; các chương trình tiên quyết; các nguyên tắc HACCP. Cấu trúc nội dung của tiêu chuẩn này bao gồm điều khoản. Trong đó 3 điều khoản đầu tiên lần lượt là Phạm vi áp dụng; Tài liệu viện dẫn; Thuật ngữ và định nghĩa được xây dựng với nội dung giới thiệu.
Ba điều khoản này đưa ra những thông tin cơ bản nhất về tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2005 để các tổ chức, cá nhân quan tâm có thể hiểu một cách khái quát. Các nội dung tiếp theo tương ứng như sau:
- Điều khoản 4 – Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm;
- Điều khoản 5 – Trách nhiệm của lãnh đạo;
- Điều khoản 6 – Quản lý nguồn lực;
- Điều khoản 7 – Hoạch định và tạo sản phẩm an toàn;
- Điều khoản 8 – Xác nhận giá trị sản xuất, kiểm tra xác nhận và cải tiến hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
Tính hiệu lực của tiêu chuẩn ISO 22000:2005
Tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2005 thực chất đã có văn bản thay thế. Ngày 19 tháng 6 năm 2018, Tổ chức ISO đã ban hành tiêu chuẩn ISO 22000:2018 để thay thế cho phiên bản 2005 trước đó. Phiên bản mới có nhiều nội dung thay đổi so với tiêu chuẩn cũ.
Đặc biệt là về cấu trúc và phương thức áp dụng. Tuy nhiên về cơ bản thì tiêu chuẩn ISO 22000:2018 vẫn được xây dựng trên nền tảng ban đầu của tiêu chuẩn ISO 22000:2005. Vì vậy các tổ chức hoàn toàn có thể triển khai và tiến hành chuyển đổi sang phiên bản mới.
Tổ chức ISO dành thời gian 3 năm tính từ khi tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2018 xuất bản để các tổ chức tiến hành chuyển đổi. Thời gian cụ thể như sau:
Trước thời hạn 19/06/2021, các tổ chức đang áp dụng theo tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2005 thì hiệu lực của giấy chứng nhận theo tiêu chuẩn này vẫn còn. Hiệu lực sẽ được căn cứ theo thời gian ghi trên giấy chứng nhận. Trường hợp các tổ chức muốn chuyển đổi sang phiên bản ISO 22000:2018 thì có thể tiến hành đăng ký.
Trong thời hạn 3 năm kể từ khi tiêu chuẩn ISO 22000:2018 ban hành, các tổ chức cần phải lựa chọn giữa một trong hai tiêu chuẩn để tiến hành áp dụng và xin cấp chứng nhận. Tuy nhiên nếu áp dụng theo tiêu chuẩn ISO 22000:2005 thì giấy chứng nhận có thời hạn tối đa đến hết ngày 18/06/2021.
Kể từ ngày 19/06/2021 trở đi, tất cả đơn vị muốn áp dụng theo tiêu chuẩn ISO 22001 phải triển khai theo phiên bản 2018. Thời điểm này chứng nhận ISO 22000 phiên bản 2005 đã hết hiệu lực.
4 thay đổi cơ bản của tiêu chuẩn ISO 22000:2018
Phiên bản 2018 được ban hành bởi những thay đổi lớn về mặt nội dung. Trong đỏ có 4 điểm thay đổi cơ bản của tiêu chuẩn ISO 22000:2018 so với tiêu chuẩn ISO 22000:2005 bao gồm:
- Cấu trúc cấp cao HLS cho phép các tổ chức có thể tích hợp các tiêu chuẩn cùng hệ thống quản lý do Tổ chức ISO ban hành.
- Cách tiếp cận rủi ro được sử dụng để để dự phòng và quản lý những vấn đề trong quá trình sản xuất, kinh doanh sản phẩm thực phẩm.
- Chu trình PDCA được áp dụng kết hợp với các nguyên tắc HACCP nhằm cải tiến liên tục Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm.
- Quá trình hoạt động được mô tả một cách cách rõ ràng về các thuật ngữ bao gồm điểm kiểm soát tới hạn, chương trình tiên quyết và các chương trình điều hành.
Quý vị vẫn còn thắc mắc xin liên hệ Văn phòng chứng nhận kiểm soát chất lượng ISO Quốc tế qua hotline 0908 060 060 để nhận tư vấn miễn phí nhé!
