ISO 22000 phiên bản mới nhất là cơ sở áp dụng cũng như văn bản có hiệu lực trong thời điểm hiện tại. Phiên bản mới nhất được ban hành vào thời điểm nào? Những điểm thay đổi của tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất so với phiên bản trước đó có gì khác biệt?
>>> Xem thêm
♦ Yêu cầu với tổ chức xin cấp và tổ chức cấp chứng nhận ISO 22000
♦ Quy định về thời hạn chuyển đổi tiêu chuẩn ISO 22000
ISO 22000 phiên bản mới nhất
Đâu là tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất?
Tiêu chuẩn ISO 22000 có tên gọi đầy đủ là ISO 22000 Food Safety Management Systems – Requirements for any organization in the food chain. Dịch theo nghĩa tiếng Việt có nghĩa là tiêu chuẩn ISO 22000 về Hệ thống quản lý an toàn thực phẩm – Yêu cầu đối với các tổ chức trong chuỗi thực phẩm.
Tiêu chuẩn này được ban hành bởi Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế ISO – Cơ quan thi chính phủ có nhiệm vụ chính là xây dựng, ban hành những tiêu chuẩn có hiệu lực áp dụng trên toàn thế giới. Tiêu chuẩn ISO 22000 nói chung và ISO 22000 phiên bản mới nhất nói riêng cũng có hiệu lực như vậy.
Tiêu chuẩn này đã trở thành luật định để áp dụng trong ngành công nghiệp thực phẩm và bất cứ tổ chức nào hoạt động trong chuỗi thực phẩm. Tiêu chuẩn ISO 22000 được ban hành lần đầu vào ngày 1 tháng 9 năm 2005 và được gọi cách là phiên bản ISO 22000:2005.
Ngày 19 tháng 6 năm 2018, tổ chức ISO đã công bố ban hành phiên bản mới nhất cho tiêu chuẩn ISO 22000 – Phiên bản ISO 22000:2018. Phiên bản này được thay thế cho tiêu chuẩn ISO 22000:2005 với nhiều điểm thay đổi về mặt nội dung.
Thời điểm áp dụng ISO 22000 phiên bản mới nhất
Tính từ ngày được tổ chức ISO chính thức công bố thì ISO 22000 phiên bản mới nhất cũng bắt đầu có hiệu lực. ISO 22000:2018 – Hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm – Yêu cầu đối với các tổ chức trong chuỗi thực phẩm được ban hành để thay thế cho phiên bản 2005 tính từ thời điểm này.
Tuy nhiên các tổ chức đã được cấp chứng nhận tiêu chuẩn ISO 22000:2005 vẫn sẽ được tiếp tục sử dụng theo thời hạn được ghi trên giấy. Mặt khác các tổ chức có nhu cầu cũng có thể xin cấp chứng nhận theo phiên bản cũ. Thế nhưng phiên bản này dù được các vào thời điểm nào thì cũng sẽ chính thức hết hiệu lực trước ngày 19 tháng 6 năm 2021.
Điều đó có nghĩa là các tổ chức, doanh nghiệp sẽ có thời hạn 3 năm tính từ khi tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản 2018 được ban hành để tiến hành chuyển đổi. Trường hợp các tổ chức đang sở hữu giấy chứng nhận tiêu chuẩn ISO 22000:2005 muốn chuyển đổi trước thời hạn này cũng có thể đăng ký để thực hiện.
Những điểm mới của tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất
Tổ chức ISO sẽ căn cứ vào sự thay đổi về thời đại và lĩnh vực của tiêu chuẩn để tiến hành cải tiến về mặt nội dung cho phù hợp. Đây chính là nguyên nhân tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất được ban hành để thay thế cho phiên bản 2005 trước đó. Một số thông tin thay đổi có thể kể đến như:
Sự xuất hiện của cấu trúc cấp cao HLS
Các phiên bản của tiêu chuẩn về hệ thống quản lý do Tổ chức ISO ban hành thời gian gần đây đều áp dụng cấu trúc cấp cao HLS – High Level Structure. Đây là cấu trúc được áp dụng cho tất cả tiêu chuẩn về hệ thống quản lý như tiêu chuẩn ISO 9001, tiêu chuẩn ISO 14001, tiêu chuẩn ISO 45001….
Cấu trúc cấp cao được áp dụng cho tất cả những tiêu chuẩn này nhằm mục đích tạo sự thống nhất. Thông qua đó các tổ chức có thể tích hợp các hệ thống quản lý với nhau nhằm gia tăng tính hiệu quả trong quá trình triển khai thực tế. Đặc điểm của cấu trúc cấp cao thể hiện thông qua nội dung bao gồm 10 phần.
Trong đó 3 phần đầu tiên có nội dung giống nhau được đưa ra với mục đích giới thiệu về tiêu chuẩn ISO. Điều khoản này tương ứng lần lượt là Điều khoản 1 – Phạm vi áp dụng; Điều khoản 2 – Tài liệu viện dẫn; Điều khoản 3 – Thuật ngữ và định nghĩa. 7 điều khoản còn lại từ điều khoản 4 nhìn đến điều khoản 10 là những yêu cầu về hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm theo tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất gồm:
- Điều khoản 4 – Bối cảnh của tổ chức;
- Điều khoản 5 – Lãnh đạo;
- Điều khoản 6 – Hoạch định;
- Điều khoản 7 – Hỗ trợ;
- Điều khoản 8 – Thực hiện;
- Điều khoản 9 – Đánh giá kết quả hoạt động;
- Điều khoản 10 – Cải tiến.
Chu trình PDCA trong tiêu chuẩn ISO 22000:2018
Tương tự như cấu trúc cấp cao HLS, chu trình PDCA là một điểm mới xuất hiện trong các tiêu chuẩn về hệ thống quản lý do Tổ chức ISO ban hành. Chu trình này được xây dựng bao gồm 2 chu trình riêng biệt hoạt động phối hợp với nhau bao gồm hệ thống quản lý và những nguyên tắc HACCP.
Tên gọi thể hiện được trực bốn bước cơ bản trong chu trình này tương ứng Plan – Lên kế hoạch; Do – Thực hiện; Check – Kiểm tra; Act – Hành động. 4 bước này sẽ được thực hiện tuần tự với nhau và nối liền liên tiếp nhằm mục đích cải tiến liên tục hệ thống.
Đồng thời chu trình PDCA cũng phân chia nội dung của tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất tương ứng với 4 khái niệm cơ bản. Trong đó khái niệm đầu tiên “Lên kế hoạch” hay Hoạch định bao gồm nội dung của bốn điều khoản từ điều khoản 4 đến điều khoản 7. Ba điều khoản còn lại có nội dung tương ứng với 3 khái niệm Thực hiện, Kiểm tra và Hành động.
Cách tiếp cận rủi ro
Điểm đặc biệt trong thay đổi của tiêu chuẩn ISO 22000:2018 nằm ở cách tiếp cận rủi ro. Theo đó tư duy dựa trên rủi ro là yêu cầu cần thiết để có thể triển khai Hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm một cách hiệu quả. Trong tiêu chuẩn ISO 22000, tư duy dựa trên rủi ro được giải quyết theo 2 cấp độ là tổ chức và hoạt động.
Tư duy quản lý rủi ro ở cấp độ tổ chức được thực hiện thông qua các hành động để giải quyết rủi ro. Các yêu cầu cụ thể được quy định tại điều khoản 6. Việc giải quyết rủi ro nhằm nâng cao hiệu lực của hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm để có thể đạt được kết quả cải tiến và ngăn ngừa tác động tiêu cực.
Tư duy ở cấp độ hoạt động thể hiện thông qua các quá trình. Khái niệm này được xây dựng dựa trên nền tảng là các nguyên tắc của hệ thống HACCP. Các bước tiếp theo trong hệ thống HACCP được coi như những biện pháp cần thiết nhằm ngăn ngừa và giảm thiểu tối đa những mối nguy đến mức có thể chấp nhận được nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm.
Quá trình hoạt động
Tiêu chuẩn ISO 22000 phiên bản mới nhất đưa ra mô tả một cách rõ ràng về những thuật ngữ chính. Trong đó nổi bật hơn cả phải kể đến 3 thuật ngữ là điểm kiểm soát tới hạn CCP, chương trình tiên quyết PRP và chương trình tiên quyết điều hành OPRP.
Trong đó điểm kiểm soát tới hạn nhằm xác định một cách chính xác các mối nguy để đưa ra phương thức phòng ngừa phù hợp. Nội dung về điểm kiểm soát tới hạn CCP được áp dụng dựa trên nền tảng của hệ thống HACCP – Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn.
Trong khi đó các chương trình tiên quyết và chương trình tiên quyết điều hành mang tính chất hỗ trợ. Các chương trình này thường được áp dụng trước khi triển khai hệ thống HACCP cũng như tiêu chuẩn ISO 22000. Mục đích nhằm đảm bảo môi trường sản xuất kinh doanh thực phẩm an toàn vệ sinh và giảm thiểu nguy cơ xuất hiện mối nguy cơ gây mất an toàn thực phẩm.
Quý vị vẫn còn thắc mắc muốn được giải đáp xin liên hệ tới Văn phòng chứng nhận kiểm soát chất lượng ISO Quốc tế qua hotline 0908 060 060 để được hỗ trợ tư vấn miễn phí nhé!
